رشته مهندسی عمران

مهندسی عمران رشته‌ای است که هدف آن تربیت نیروهای متخصصی است که بتوانند در پروژه‌های مختلف عمرانی در زمینه‌های ساختمان‌سازی، راه‌سازی، پل‌سازی، بلند مرتبه‌سازی، سازه‌ها و بناهای آبی، جمع‌آوری و دفع فاضلاب، محیط زیست و غیره مسئولیت طراحی، محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرا را بر عهده گیرند. مهندسی عمران از جمله رشته‌هایی است که بیانگر کاربرد علم در ایجاد سازندگی و عمران است. یعنی هرچیزی که به آبادی یک کشور باز می‌گردد، مانند: سد، فرودگاه، جاده، برج، تونل، دکل‌های مخابراتی، ساختمان‌های مقاوم در برابر زمین‌لرزه، سیل و آتش و نیروگاه‌های برق و مصالح سبک، ارزان و با کیفیت مناسب برای ساخت و ساز و در نهایت حفظ محیط زیست، در حیطه کار مهندس عمران قرار می‌گیرد. برای آغاز تمامی پروژه‌های عمرانی به یک مهندس کارآمد عمران نیاز داریم تا علاوه بر رعایت جنبه‌های فنی و اجرایی، اقتصادی نیز عمل کند. چون اقتصادی بودن، یک اصل در مهندسی عمران است .

مهندسی عمران – سازه

تعریف و هدف:

کارشناسی ارشد سازه یکی از گرایش‌های دوره کارشناسی ارشد رشته مهندسی عمران می‌باشد که مجموعه‌ای است آموزشی ـ پژوهشی (با تأکید بیش‌تر بر آموزش)، مرکب از دروس نظری، کاربردی و آزمایشگاهی و برنامه تحقیقاتی در زمینه مهندسی سازه، جهت تربیت طراحان متخصص در زمینه فوق و ایجاد زمینه کافی برای درک و توسعه آنچه در مرزهای تکنیک در زمان حال در این رشته خاص می‌گذرد.هدف دوره کارشناسی ارشد سازه تربیت افرادی است که دارای توانایی مناسب جهت طراحی و نظارت بر اجرای پروژه‌های تخصصی در زمینه سازه و دارای توان تحقیقاتی کافی جهت حل مسائلی که در این زمینه با آن روبه‌رو می‌شوند باشند. این پروژه‌های تخصصی می‌تواند شامل: ساختمان‌های بلند و ساختمان‌های کوتاه نسبتاً «پیچیده، ساختمان‌های صنعتی مانند کارخانجات و برج‌های سیلوها، سازه‌های آبی مانند بندها و سدها و مخازن ذخیره آب، بندرسازی و پل‌های بزرگ و تونل‌ها و نظایر آن باشد.
نقش و توانایی:
الف. همکاری با مهندسین مشاور سازه، معمار، راه و راه‌آهن و آب جهت مشارکت در طرح و نظارت بر اجرای پروژه‌های موضوع فعالیت این مؤسسات.
ب. همکاری با مهندسین مشاور صنعتی جهت مشارکت در طرح و نظارت بر اجرای ساختمان‌های صنعتی و کارخانجات و سیلوها و برج‌ها و غیره.
ج. همکاری با مؤسسات صنعتی که در تولید فرآورده‌هایی که به نحوه‌ای با مهندسی سازه سروکار دارند جهت مشارکت در طراحی فرآورده‌ها، مانند صنایع دفاعی، کشتی‌سازی و هواپیماسازی.
د. همکاری با وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مسئول اجرای طرح‌های عمرانی و صنعتی جهت برنامه‌ریزی و نظارت بر طرح‌ها مانند وزارت مسکن و شهرسازی، راه و ترابری، نیرو، صنایع و شهرداری‌ها.
ضرورت و اهمیت:
فعالیت‌های صنعتی موضوع این دوره کارشناسی ارشد عمدتاً قسمتی از فعالیت‌های موضوع دوره کارشناسی مهندسی عمران است و تفاوت این دو تنها در سطح تخصص مورد نیاز می‌باشند. حجم قابل ملاحظه‌ای از نیاز صنعت در زمینه مهندسی سازه به لحاظ تخصص در سطح کارشناسی توسط کارشناسان عمران برآورده می‌شود. تأسیس این دوره تنها برای برآورده‌ کردن آن قسمت از نیازهای صنعت است که به تخصص بالاتر مربوط می‌گردد.

مهندسی عمران (گرایش مهندسی و مدیریت ساخت)

تعریف و هدف:

کارشناسی ارشد مهندسی و مدیریت ساخت یکی از گرایش های دوره کارشناسی ارشد رشته مهندسی عمران دانشگاه پیام نور می باشد و مجموعه ای است آموزشی و پژوهشی با تاکید بیشتر بر آموزش، مرکب از تعدادی از دروس نظری، کاربردی و برنامه تحقیقاتی در زمینه مهندسی و مدیریت ساخت جهت افزایش اطلاعات کارشناسان و ایجاد زمینه کافی جهت درک و توسعه آنچه در مرزهای تکنیک در زمان حال در این رشته می گذرد.هدف دوره کارشناسی ارشد مهندسی و مدیریت ساخت، تربیت افرادی است که دارای توانایی های لازم جهت برنامه ریزی، هدایت و مدیریت اجرا و ساخت پروژه های بزرگ عمرانی در سطح ملی، منطقه ای و شهری نظیر سدهای بلند، بنادر و سازه های دریایی، پالایشگاهها و نیروگاهها، مجتمع های بزرگ مسکونی و اداری، سازه های بلند، پل های با دهانه بزرگ و سیلوها و نظایر آنها باشند. ضمناً فارغ التحصیلان این رشته باید توانایی تحقیقاتی مناسب جهت حل مسائلی که در زمینه های ساخت و اجراء با آن روبرو می شوند دارا باشند. این تحقیقات و پروژه های تخصصی می تواند در مورد ارزیابی و کنترل پروژه های عمرانی، مدیریت پروژه و امور پیمان در ابعاد حقوقی، اقتصادی واجرایی، انواع مصالح ساخت و روش های ساخت، تجزیه وتحلیل عملیات ساخت ونگهداری پروژه های بزرگ، استفاده بهینه از ماشین آلات و روش های ترمیم سازه ها باشند.

نقش و توانایی:

1- همکاری با وزارتخانه ها و سازمان های مسئول اجرا و ساخت پروژه های عمرانی بزرگ نظیر وزارت نیرو، وزارت راه و ترابری، وزارت نفت، وزارت صنایع، وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان برنامه و بودجه و شهرداری ها و نظام مهندسی.
2- همکاری با مشاوران و سازندگان جهت مشارکت در برنامه ریزی و مدیریت ساخت طرح های محوله.
3- همکاری با موسسات آموزشی جهت ارائه دروس مهندسی ساخت و عمران و انتقال تجارب لازم.

ضرورت و اهمیت:

در تمام جوامع پیشرفته امروزی، مدیریت اجرایی پروژه های بزرگ، نقش عمده ای در پیشرفت‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی دارد. انجام مناسب و بهینه‌ هر پروژه در گروی مدیریت صحیح و اصولی آن می‌باشد، به ویژه در پروژه‌های عمرانی که با بخش‌های مختلفی مرتبط بوده و معمولاً افراد زیادی در آن فعالیت دارند. علاوه بر این، سرمایه گذاری هایی که در زمینه های ساخت پروژه های عمرانی انجام می گیرند ارقام بسیار بزرگی را شامل می‌شوند که بدون درنظر گرفتن مسائل علمی و برنامه ریزی های اصولی، بازده این سرمایه ها (با توجه به نقایص حاصل، اتلاف وقت و از دست رفتن کارایی پروژه در مدتی کمتر از عمر مفید آن) عملاً ناچیز خواهد بود. به عنوان مثال سازه های موجود در کشور علیرغم طراحی خوب و پیشرفته، درزمینه ساخت و اجرا دارای عیوب و نقص های زیادی هستند.

مهندسی عمران (گرایش راه و ترابری)

تعریف و هدف:

کارشناسی ارشد راه و ترابری یکی از گرایش های دوره کارشناسی ارشد رشته مهندسی عمران  می باشد که مجموعه ای است آموزشی- پژوهشی با تاکید بیشتر بر آموزش، مرکب از تعدادی دروس نظری، کاربردی و آزمایشگاهی و برنامه تحقیقاتی در زمینه مهندسی راه و ترابری جهت افزایش اطلاعات کارشناسان عمران و ایجاد زمینه کافی جهت درک و توسعه آنچه در مرزهای تکنیک در زمان حال دراین رشته ها می گذرد. هدف این دوره تربیت افرادی است که دارای توانایی لازم جهت طراحی و نظارت بر اجرای پروژه های تخصصی در زمینه مهندسی راه و ترابری باشند و ضمناً توان تحقیقاتی کافی جهت حل مسائلی را که دراین زمینه ها با آن روبرو می شوند را دارا باشند. این پروژه های تخصصی می تواند شامل راه- راه آهن- فرودگاه- حمل و نقل و ترابری باشد.

نقش و توانایی:

اگرچه گرایش راه و ترابری نسبت به گرایش هایی مانند سازه، زلزله و خاک و پی فرصت های کاری کمتری دارد، اما بدلیل اینکه فارغ التحصیلان نسبتا کمی دارد، دارای بازار کار خوبی است. فارغ التحصیلان گرایش راه و ترابری می توانند در شرکت های مشاور مشغول بکار شوند یا در اداراتی نظیر راه و ترابری، شهرداری و … استخدام شوند.
الف- همکاری با وزارتخانه ها و سازمانهای مسئول برنامه ریزی، طرح و نظارت طرح های عمرانی نظیر وزارت راه و ترابری – سازمان برنامه و بودجه- شهرداری ها.
ب- همکاری با مهندسین مشاور جهت مشارکت در طرح و نظارت طرح های عمرانی.
ج- همکاری با ارگان ها و نهادهایی که با مسائل عمرانی در ارتباط هستند.

ضرورت و اهمیت:

فعالیت های عمرانی موضوع این دوره کارشناسی ارشد عمدتاً بخشی از فعالیت های موضوع کارشناسی عمران است و تفاوت این دو تنها در سطح تخصص مورد نیاز می باشد. حجم قابل ملاحظه ای از نیاز تخصصی در زمینه مهندسی راه و ترابری توسط کارشناسان عمران برآورده می شود. تاسیس این دوره تنها برای برآورد آن بخشی از نیازهای تخصصی است که به سطح علمی بالاتر مربوط می شود.