مهندسی مکانیک گرایش ساخت و تولید شاخه‌ای مهم از مهندسی است که با طراحی، ساخت و راه‌اندازی دستگاه‌ها و ماشین‌ها سروکار دارد.  این رشته هم چنین ارتباط نزدیک با ماشین هایی دارد که عمل تبدیل انرژی‌های مختلف نظیر انرژی خورشید، انرژی هسته‌ای و انرژی شیمیایی به انرژی حرکتی در آن ها انجام می شود. مهندسی مکانیک بطور کلی نقش بسزایی در  بهبود کیفیت کلی زندگی و ارتقا امنیت و آسایش زندگی انسان ها و نیز ایجاد رونق اقتصادی ایفا می‌کند.  به جرات می‌توان گفت که مهندسی مکانیک گسترده‌ترین رشته مهندسی از نظر دامنه فعالیت‌ها و کاربردها است و  در حقیقت بخش کاربردی علم فیزیک به شمار می آید تا با استفاده از مفاهیم پایه علوم فیزیک و ریاضی به بررسی حرکت اجسام و نیروهای وارد بر آنها ‌پرداخته و می‌کوشد تا با توجه به نتایج بررسی‌های خود ، طرحی نو در زمینه فن‌شناسی و صنعت ارائه دهد و مسیر پیشرفت انسان را هموار سازد.  مهندسان مکانیک، اصول اساسی نیرو، انرژی، حرکت و گرما را به کار برده و با دانش تخصصی خود، سیستم‌های مکانیکی و دستگاه‌ها و فرآیندهای گرمایی را طراحی کرده و می‌سازند. مهندسان مکانیک، گستره وسیعی از دستگاه‌ها، فرآورده‌ها و فرآیندها را تولید می‌کنند. به عنوان نمونه :موتورها و سیستم‌های کنترل خودرو و هواپیما، نیروگاه‌های الکتریکی، دستگاه‌های پزشکی، اجزا و قطعه‌های گوناگون از موتورهای با ابعاد میکروسکوپی گرفته تا چرخ‌دنده‌های غول‌آسا، فناوری لیزر، طراحی و ساخت به کمک رایانه، ماشینی کردن یا خودکارسازی (اتوماسیون) و روباتیک، انواع گوناگون از فرآورده‌های مصرفی از دستگاه‌های تهویه مطبوع گرفته تا رایانه‌های شخصی و تجهیزات ورزشی، ماشین‌ها و دستگاه‌هایی که هر یک از این محصولات را به صورت انبوه تولید می‌کنند، بخشی از زمینه های مرتبط با مهندسی مکانیک هستند . در نهایت می‌توان گفت اکثریت وساِیل و ابزاری که در زندگی روزمره انسان ها کاربرد دارد و به عبارتی هر وسیله ای که حرکت کند یا انرژی مصرف نماید، به احتمال زیاد یک مهندس مکانیک در طراحی یا ساخت آن نقش داشته است.