رشته مهندسی شیمی

مهندسی شیمی اغلب برای مردم، رشته ی ناشناخته ای است که تفاوت زیادی بین معنای ظاهری و مفهوم باطنی آن وجود دارد. لغت مهندس شیمی (Chemical Engineer)، در ظاهر معانی زیر را متبادر به ذهن می سازد:
یک شیمیدان خیلی خوب!
یکی از گرایشهای رشته شیمی!
شیمیدانی که دستگاه می سازد!
در حالی که یک مهندس شیمی قبل از آن که یک شیمیدان باشد یک مهندس است! مهندسی که کمی شیمی می‌داند. مهندسی که کشفیات آزمایشگاهی شیمیدان ها را تا تولید در مقیاس صنعتی توسعه میدهد. مهندسی که فرآیند طراحی میکند. مهندسی که تجهیزات برای فرایندهای شیمیایی، بیولوژیکی و زیست محیطی طراحی می کند. به عبارت دیگر مهندسی شیمی یکی از رشته های مهندسی است نه یکی از گرایش های رشته شیمی.

تعریف مهندسی شیمی

برای  مهندسی شیمی به عنوان یکی از رشته های فنی، که امروزه گسترش فراوانی پیدا کرده است، از سوی ارگانهای گوناگون تعاریف مختلفی ارائه شده که در زیر به بعضی از آنها اشاره می شود.
انجمن مهندسین شیمی آمریکا مهندسی شیمی را به صورت زیر تعریف کرده است:
مهندسی شیمی عبارتست از کاربرد اصول علوم فیزیکی همراه با مبانی اقتصادی و روابط انسانی در زمینه هایی که مستقیما به فرآیندها و دستگاههای لازمه مربوط می باشند و در آنها ماده به منظور تغییر در حالت، ترکیب یا مقدار انرژی تحت عمل قرار داده شود.
همچنین تعریف ستاد انقلاب فرهنگی ایران از مهندسی شیمی به صورت زیر می باشد:
فن کاربرد علوم پایه در جهت پیاده نمودن فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی در مقیاس صنعتی.
با نگاهی دقیق تر می توان تواناییهای موجود در مهندسی شیمی خصوصا در مقطع کاشناسی ارشد مهندسی شیمی را به طور خلاصه به صورت زیر دسته بندی کرد:
– شناخت و بررسی فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی متوالی در مسیر تولید.
– طراحی سیستم ها و دستگاه های مورد نیاز در این مسیر.
-بهینه کردن سیستم از نظر اقتصادی و کیفیت فرآورده ها

بازار کار مهندسی شیمی

هرکارخانه‌ تولیدی‌ اعم‌ از کوچک‌ یا بزرگ‌ نیاز به‌ یک‌ مهندس‌ شیمی‌ دارد. چون‌ تقریباً تمام‌ فرایندهای‌ نوین‌ از مواد شیمیایی‌ استفاده‌ می‌کنند. کشور ما نیز به‌ عنوان‌ یک‌ کشور نفت‌خیز برای‌ استخراج‌، پالایش‌، انتقال‌ نفت‌ و همچنین‌ برای‌ تبدیل‌ نفت‌ به‌ فرآورده‌های‌ شیمیایی‌ که‌ دارای‌ ارزش‌ افزوده‌ بسیار زیادی‌ هستند، نیاز به‌ مهندسین‌ شیمی‌ دارد. فعالیت‌ در دو بخش‌ مهم‌ صنعت‌ یعنی‌ طراحی‌ رآکتورها و طراحی‌ دستگاه‌هایی‌ که‌ به‌ جداسازی‌ مواد می‌پردازند نیز تنها منحصر به‌ مهندسین‌ شیمی‌ می‌شود. علاوه‌ بر صنایع‌ نفت‌ و گاز و پتروشیمی‌، همه‌ کارخانه‌ها از جمله‌ کارخانه‌های‌ سیمان‌، سرامیک‌، صنایع‌ غذایی‌ و حتی‌ نیروگاه‌ها به‌ مهندس‌ شیمی‌ نیاز دارند. فارغ‌التحصیل‌ مهندسی‌ شیمی‌ گرایش‌ صنایع‌ غذایی در دانشگاه پیام نور‌ نیز بطور اختصاصی‌ می‌تواند در کارخانه‌های‌ تولید مواد غذایی‌ یا داروسازی‌ فعالیت‌ کند. بر این اساس این رشته هنوز از بازار کار خوبی در میان سایر رشته های دانشگاهی برخوردار است.

گرایش های مهندسی شیمی عبارتند از:

1- پلیمر

2- صنایع غذایی

3- محیط زیست

4- مدل سازی،شبیه سازی و کنترل

5- طراحی فرایند